Əhalinin yaşayış şəraitinin yaxşılaşdırılması və mənzil probleminin həlli son illər daim Azərbaycan Respublikası Prezidentinin diqqət mərkəzində olub, hökumət tərəfindən bu sahədə davamlı tədbirlər həyata keçirilib. Ölkədə məcburi köçkünlərin məskunlaşması üzrə yaşayış məntəqələri, qəsəbələr salınıb, əhalinin uzunmüddətli ipoteka kreditləşməsi vasitəsilə yaşayış sahəsi ilə təmin edilməsi mexanizmi yaradılıb, sosial evlərin tikintisinə başlanılıb.
Qeyd etmək lazımdır ki, fəaliyyətə başladığı 2006-cı ildən etibarən əhalinin mənzil təminatı sahəsində dövlətin yürütdüyü sosial siyasətin həyata keçirilməsində Fondun özünəməxsus rolu olub. 30 aprel 2018-ci il tarixinə Fondun vəsaiti hesabına verilən ipoteka kreditlərinin həcmi 1 mlrd. manatı ötüb, Fondun fəaliyyəti dövrü ərzində 22 mindən çox ailə ipoteka kreditləri hesabına mənzil şəraitinin yaxşılaşdırılmasına nail olub.
Məlum olduğu kimi, 2017-ci il ölkəmizdə dərin və köklü iqtisadi islahatlar ili kimi tarixə düşüb. Sosial və iqtisadi həyatın müxtəlif sahələrində həyata keçirilmiş yeniliklər və təkmilləşdirmə işləri əhalinin mənzil təminatının yaxşılaşdırılması istiqamətində fəaliyyət göstərən İpoteka və Kredit Zəmanət Fondunun fəaliyyətindən də yan keçməyib. Belə ki, ötən il ipoteka kreditləşməsi sisteminin təkmilləşdirilməsi istiqamətində mühüm qərarlar qəbul olunub, kiçik və orta sahibkarlığın dəstəklənməsi məqsədilə sahibkarlıq kreditlərinə zəmanətlərin və faiz subsidiyalarının verilməsi Fondun fəaliyyət istiqamətlərinə daxil edilib.
Həyata keçirilən iqtisadi islahatların davamı olaraq, Azərbaycan əhalisinin mənzilə sahib olmaq imkanlarının artırılması, eyni zamanda ölkədə iqtisadi inkişafın dəstəklənməsi məqsədilə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 1 və 2 may 2018-ci il tarixli fərmanları ilə İpoteka və Kredit Zəmanət Fondunun fəaliyyətinin təkmilləşdirilməsi istiqamətində özündə bir sıra mühüm yenilikləri əks etdirən sənədlər təsdiq edilib. Təsdiq olunan sənədlər inkişaf etmiş ölkələrdə geniş şəkildə tətbiq olunan və uğurla sınaqdan keçmiş beynəlxalq təcrübə, əhalinin tələbi və yerli xüsusiyyətlər nəzərə alınmaqla hazırlanıb. Qəbul edilmiş yeniliklər Fondun fəaliyyət istiqamətlərinə uyğun olaraq, ipoteka kreditləşməsini və ölkədə kiçik və orta sahibkarlığın dəstəklənməsi məqsədilə biznes kreditlərinə təminatların verilməsi sahəsini əhatə edir.
İpoteka kreditləşməsində mühüm yeniliklər əsas etibarilə şəxsi yığımları az olan, aşağı gəlirli, eləcə də gəlirləri tam rəsmi təsdiqini tapmayan əhalinin ipoteka kreditlərinə çıxışının genişləndirilməsinə, əhalinin ipoteka kreditləri hesabına daha müasir tələblərə uyğun və yeni yaşayış sahələri ilə təmin edilməsinə, ödəmə qabiliyyəti müvəqqəti pisləşmiş borcalanların hüquqlarının müdafiəsinin təmin edilməsinə yönəlib.
İpoteka kreditləşməsi sistemində əsas yeniliklər aşağıdakılardır:
Fondun yeni fəaliyyət istiqaməti olan sahibkarlıq kreditlərinə zəmanətlərin verilməsi mexanizminin sağlam əsaslarla qurulması və işə salınması, tətbiq olunacaq faiz subsidiyası mexanizminin effektivliyinin artırılması, kredit zəmanət mexanizmi üzrə əməliyyatların avtomatlaşdırılması məqsədilə aşağıdakı yeniliklərin tətbiqi nəzərdə tutulur:
Bu yeniliklərin tətbiqi əhalinin mənzil təminatının yüksəldilməsinə, ipoteka kreditləşməsinin mütərəqqi beynəlxalq təcrübəyə uyğunlaşdırılmasına, eləcə də sahibkarların kredit zəmanət mexanizmi vasitəsilə maliyyə resurslarına çıxış imkanlarının daha da genişləndirilməsinə şərait yaradacaq.
